Đừng chủ quan khi máy cưa xích bị nóng nhanh - Nguyên nhân bạn cần biết

Khi sử dụng, tình trạng máy cưa xích bị nóng nhanh thường khiến người dùng lo lắng. Máy nóng bất thường không chỉ làm giảm hiệu suất cắt mà còn dễ dẫn đến hư hỏng, nguy hiểm khi vận hành. Nguyên nhân có thể đến từ động cơ, nhiên liệu hoặc thói quen sử dụng sai cách. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết và gợi ý giải pháp xử lý hiệu quả.

I. Bốn nguyên nhân khiến máy cưa xích bị nóng nhanh

1. Nguyên nhân từ động cơ

Nếu máy cưa xích bị nóng bất thường, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo đến từ động cơ bên trong máy:

(1) Buồng đốt và xi lanh: Động cơ 2 thì của máy cưa xích sinh nhiệt chủ yếu ở buồng đốt và xi lanh. Khi hỗn hợp xăng - nhớt cháy, quá trình đốt tạo ra áp suất lớn và nhiệt độ cao. Nếu động cơ bị bẩn, bôi trơn kém hoặc làm mát không đủ, nhiệt ở xi lanh không thoát kịp, dẫn đến quá nhiệt nhanh chóng.

(2) Bugi, lọc gió bẩn: Khi bugi bẩn làm tia lửa yếu, cháy không hết nhiên liệu → sinh nhiều muội than, nhiệt dư tích tụ. Còn khi lọc gió bẩn, luồng khí vào động cơ bị hạn chế, hỗn hợp xăng - gió mất cân bằng làm máy cháy không đều, nóng hơn bình thường.

2. Nhiên liệu dùng cho máy có vấn đề

Các vấn đề liên quan đến nhiên liệu khiến máy nóng nhanh có thể kể đến như: Pha sai tỷ lệ xăng - nhớt, Dùng xăng kém chất lượng, Thiếu nhớt bôi trơn…

2.1. Pha xăng nhớt sai tỷ lệ

Máy cưa xích dùng động cơ 2 thì, cần pha xăng + nhớt đúng tỉ lệ do nhà sản xuất khuyến nghị (thường 25:1 hoặc 40:1). Nếu pha quá ít nhớt, thiếu bôi trơn, piston và xi lanh ma sát mạnh, sinh nhiệt cao. Ngược lại, khi pha nhiều nhớt, quá trình cháy không hoàn toàn, tạo muội than, động cơ nóng bất thường.

2.2. Dùng xăng kém chất lượng

Nhiều người dùng xăng pha tạp chất, xăng để lâu ngày hoặc xăng A92 đã kém chất lượng cho máy, khi đốt cháy loại xăng này sinh nhiều cặn, khí thải và nhiệt dư. Hậu quả khiến máy ì ạch, dễ ngộp xăng, đồng thời máy cưa bị nóng nhanh hơn bình thường.

2.3. Máy cưa xích bị nóng nhanh do thiếu nhớt bôi trơn

Nhớt có vai trò giảm ma sát giữa piston, xi lanh và các chi tiết bên trong, nếu không đủ nhớt hoặc dùng loại nhớt không phù hợp khiến các chi tiết ma sát trực tiếp với nhau, sinh nhiệt cao, gây nóng máy. Trường hợp nặng có thể làm piston bó, kẹt, động cơ hỏng nặng.

3. Nguyên nhân đến từ hệ thống làm mát

Máy cưa xích thường làm việc trong môi trường nhiều mùn cưa, bụi gỗ, lá khô, điều này khiến các khe và lỗ tản nhiệt dễ bị bụi bẩn, mùn cưa bít kín, làm luồng gió không thể lưu thông. Khi không thoát nhiệt được, nhiệt tích tụ trong động cơ khiến máy cưa xích bị nóng nhanh, ngay cả khi làm việc ở tải không quá nặng.

Ngoài ra, nếu máy nóng bất thường cũng có thể do cánh quạt gió có vấn đề! Nếu quạt bị gãy cánh, yếu lực hút, hoặc lắp lệch, khả năng làm mát giảm rõ rệt. Hậu quả là nhiệt trong buồng đốt và xi lanh không được thoát kịp khiến cho động cơ nóng bất thường, dễ giảm tuổi thọ.

4. Thói quen sử dụng không đúng khiến máy nóng nhanh

(1) Cưa liên tục gỗ to, cứng: Khi ép máy cắt gỗ to, cứng hoặc vận hành liên tục trong thời gian dài, động cơ phải gồng tải lớn, nhiệt sinh ra nhiều hơn bình thường, trong khi hệ thống làm mát không kịp tản nhiệt. Đây là lý do phổ biến khiến máy cưa xích bị nóng nhanh dù máy vẫn còn mới.

(2) Không kiểm tra định kì dầu bôi trơn lam xích: Nếu dầu bôi trơn không đủ hoặc bị tắc đường dẫn dầu, lam - xích ma sát trực tiếp và sinh nhiệt cao. Nhiệt này truyền ngược vào động cơ, làm máy nóng hơn và xích nhanh mòn.

(3) Dùng sai lam, xích không phù hợp công suất: Mỗi dòng máy cưa xích có công suất nhất định và lam – xích đi kèm tương ứng. Nếu gắn lam dài, xích to hơn so với sức máy, động cơ phải làm việc quá tải.

II. Máy cưa xích nóng nhanh dẫn đến hậu quả gì?

Nếu để tình trạng nóng nhanh của máy kéo dài trong thời gian dài có thể sẽ gây nên những hậu quả sau:

→ Giảm hiệu suất, cắt yếu dần: Khi động cơ quá nóng, các chi tiết bên trong giãn nở, ma sát tăng, khiến máy vận hành ì ạch, công suất không đạt mức tối đa, dẫn đến khả năng cưa gỗ giảm, máy dễ hụt hơi khi gặp khúc gỗ to. Người dùng phải tốn nhiều sức hơn trong khi hiệu quả công việc lại kém đi.

→ Động cơ dễ bó, kẹt, giảm tuổi thọ: Nhiệt độ cao khiến piston và xi lanh có nguy cơ bị bó cứng do ma sát quá lớn, tình trạng này làm hỏng nặng động cơ, khó sửa và tốn kém chi phí. Ngay cả khi chưa đến mức bó kẹt, việc nóng thường xuyên cũng khiến các chi tiết nhanh mòn, tuổi thọ máy giảm đáng kể.

→ Tăng nguy cơ cháy nổ, nguy hiểm: Khi động cơ quá nóng, nhiên liệu đốt không đều, dễ sinh tia lửa hoặc khí cháy bất thường. Nếu máy bị rò rỉ xăng, kết hợp với nhiệt độ cao, nguy cơ cháy nổ rất lớn.

→ Tốn nhiên liệu, chi phí sửa chữa cao: Máy nóng nhanh đồng nghĩa quá trình đốt cháy nhiên liệu không tối ưu, làm hao xăng nhiều hơn bình thường. Ngoài ra, các chi tiết nhanh hỏng, phải thay thế thường xuyên, chi phí bảo dưỡng, sửa chữa đội lên.

⇒ Máy cưa xích bị nóng nhanh không chỉ làm giảm hiệu quả công việc mà còn đe dọa tuổi thọ máy, an toàn người dùng và tốn kém chi phí.

III. Khi máy cưa xích bị nóng nhanh bất thường thì xử lý thế nào?

Hướng dẫn anh em cách xử lý nhanh và đơn giản khi máy cưa xích xuất hiện hiện tượng nóng nhanh bất thường:

Bước 1: Dừng máy ngay lập tức: Hãy ngắt ga, cho máy chạy không tải vài giây để hạ tốc độ. Để máy nguội tự nhiên, TUYỆT ĐỐI KHÔNG được dội nước hay làm lạnh đột ngột vì dễ làm hỏng chi tiết máy.

Bước 2: Kiểm tra nhiên liệu và nhớt bôi trơn: Xem lại hỗn hợp xăng – nhớt có pha đúng tỉ lệ không (thường 25:1 hoặc 40:1 tùy máy). Đảm bảo dầu bôi trơn lam – xích còn đủ và đường dẫn dầu không bị tắc.

Bước 3: Vệ sinh hệ thống làm mát: Dùng cọ hoặc khí nén làm sạch mùn cưa, bụi gỗ bám ở khe gió, lỗ tản nhiệt. Kiểm tra quạt gió xem có gãy, yếu hay lắp sai vị trí không.

Bước 4: Kiểm tra động cơ: Tháo bugi vệ sinh muội than, thay mới nếu đã mòn. Làm sạch lọc gió để đảm bảo luồng khí vào động cơ thông thoáng. Quan sát piston, xi lanh xem có dấu hiệu xước hoặc bó cứng không.

ĐẶC BIỆT LƯU Ý: Không vận hành liên tục quá lâu, nên cho máy nghỉ 10–15 phút sau khi làm việc nặng. Tránh ép máy cưa gỗ quá cứng, chọn lam – xích đúng với công suất. Bảo dưỡng định kỳ để hạn chế tình trạng nóng bất thường tái diễn.

Việc máy cưa xích bị nóng nhanh không chỉ làm giảm hiệu suất mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả máy lẫn người vận hành. Do đó, hãy chú ý đến cách pha nhiên liệu, thường xuyên vệ sinh và cho máy nghỉ hợp lý. Sử dụng máy đúng công suất và thay thế phụ tùng kịp thời sẽ giúp bạn duy trì hiệu quả làm việc ổn định, an toàn và tiết kiệm lâu dài.