Cách cưa nhanh bằng máy cưa xích

Bạn muốn cưa gỗ nhanh, đường cắt ngọt mà không tốn sức? Hãy tìm hiểu ngay cách cưa nhanh bằng máy cưa xích mà thợ chuyên nghiệp thường áp dụng. Chỉ cần chỉnh đúng kỹ thuật, mài bén xích và chọn lam phù hợp, tốc độ cưa của bạn có thể tăng gấp đôi. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước.

I. Yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ cưa?

Ngoài yếu tố động cơ (công suất) của máy, máy cưa gỗ nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào những yếu tố dưới đây:

(1) Xích và độ bén của răng: Xích bén giúp lưỡi cắt sâu và “ăn” gỗ nhẹ, không cần ép mạnh. Xích cùn hoặc mài sai góc khiến răng chỉ “mài” bề mặt gỗ chứ không cắt thật sự → máy ì, tốc độ giảm mạnh.

(2) Chiều dài của lam: Lam càng dài, quãng đường xích phải quay càng xa, tốc độ đầu lam giảm. Với cùng công suất, lam dài quá mức sẽ khiến máy yếu và cưa chậm hơn.

(3) Nhiên liệu: Nếu pha xăng nhớt sai tỷ lệ, máy sẽ nổ không đều, ga yếu, mất công suất. Khi tua máy giảm, tốc độ quay của xích cũng giảm dẫn đến hiệu suất cắt giảm rõ rệt.

(4) Kỹ thuật cưa: Dù máy mạnh, xích bén mà người dùng cưa sai góc, ép mạnh hoặc cưa ngược thớ thì tốc độ vẫn giảm.

II. Bật mí cách cưa nhanh bằng máy cưa xích

1. Cần mài xích đúng kỹ thuật

1.1. Góc mài chuẩn: 30-35 độ

Nếu răng bên trái - bên phải cao thấp không đều, xích sẽ cắt lệch, bị đảo lam hoặc rung mạnh. Khi đó, bạn phải ghì mạnh tay khiến tốc độ giảm, máy nhanh mỏi và hao xăng. Sau khi mài, nên dùng thước kiểm tra độ cao răng, mài chỉnh cho đều.

1.2. Chiều cao răng phải đều

Xích bén thì chỉ cần tỳ nhẹ, máy tự “ăn” vào gỗ rất ngọt. Không cần ép lam, không khói nhiều, không rung, và tốc độ cắt nhanh gấp đôi so với xích cùn. Ngoài ra, xích bén còn giúp giảm tải cho động cơ, tăng tuổi thọ lam và máy.

Khi mài đúng kỹ thuật, xích bén thì chỉ cần tỳ nhẹ, máy tự “ăn” vào gỗ rất ngọt. Không cần ép lam, không khói nhiều, không rung, và tốc độ cắt nhanh gấp đôi so với xích cùn. Ngoài ra, xích bén còn giúp giảm tải cho động cơ, tăng tuổi thọ lam và máy.

2. Giữ lực tỳ vừa đủ - Cách cưa nhanh bằng máy cưa xích

Rất nhiều người nghĩ: “ấn mạnh hơn thì cắt nhanh hơn” — nhưng thực tế là ngược lại.

Khi bạn ép mạnh sẽ khiến tốc độ vòng quay giảm, máy dễ nóng, răng xích bị cùn nhanh, tăng nguy cơ bật ngược.

Vì vậy, để cưa nhanh bằng máy cưa xích, anh em chỉ cần giữ lực tỳ vừa đủ, để trọng lượng máy tự làm việc. Bạn chỉ cần:

• Chỉ cần giữ chắc tay cầm, giữ lam cố định và để trọng lượng tự nhiên của máy đè lên gỗ.
• Khi xích bén, bạn sẽ thấy máy tự “ăn” vào gỗ nhẹ nhàng, không cần ép.

Lưu ý: Nếu cảm giác phải tỳ mạnh mới cưa được thì xích đã cùn hoặc góc mài sai, cần mài lại.

3. Cưa theo hướng thớ gỗ

Khi cưa một thân cây to, nếu bạn cưa một lèo từ trên xuống, trọng lượng gỗ có thể khiến vết cắt khép lại, lam bị kẹt cứng, vừa mất thời gian, vừa dễ hại xích. Cách đúng là:

(1) Cưa nửa trên trước: Khoét khoảng 1/3 – 1/2 đường kính cây.

(2) Chuyển xuống cưa nửa dưới: Cắt ngược lên cho đến khi hai đường cắt gặp nhau. Cách này giúp giảm áp lực lên lam, gỗ tách ra đều, không kẹt, tốc độ cưa nhanh hơn rõ rệt.

Khi cưa, anh em cần đứng vững, hai chân mở rộng bằng vai, thân hơi nghiêng theo hướng cắt. Tay giữ chắc, không khom người quá sâu. Khi cưa, giữ lam ổn định, không lắc qua lại.

4. Chọn lam và xích phù hợp

Mỗi loại gỗ có độ cứng khác nhau, nên xích cũng có kiểu răng chuyên dụng để tối ưu tốc độ cắt:

(1) Đối với gỗ mềm (gỗ keo, mít, bạch đằng, xà cừ…): Dùng xích răng chéo, có kiểu răng bo tròn, ăn gỗ nhẹ và linh hoạt hơn.

(2) Đối với gỗ cứng (lim, căm xe, dầu, sao, dổi…): Dùng xích răng vuông, răng có góc cắt sắc, cắt đứt thớ gỗ rất “ngọt” và dứt khoát. Khi dùng đúng cho gỗ cứng, xích này cho hiệu suất cắt cao, ít rung, ít sinh nhiệt.

Về nguyên tắc chọn lam: Chỉ chọn lam vừa đủ độ dày của gỗ thường cưa. Ví dụ: Cưa củi, tỉa cành nhỏ chỉ cần lam 10–12 inch. Cưa thân trung bình 20–30cm chỉ cần lam 14–16 inch. Gỗ lớn, thân to chỉ cần lam 18–20 inch.

5. Pha xăng nhớt đúng tỷ lệ

Nếu pha quá đặc, nhiều nhớt hơn mức cần thiết sẽ làm giảm khả năng bốc máy, tua máy thấp, xích quay chậm, cưa lâu hơn. Nếu pha loãng, thiếu nhớt khiến piston và xi-lanh thiếu bôi trơn, ma sát tăng → máy nóng nhanh, mòn bạc, bó kẹt piston. Mức pha xăng được khuyến nghị là:

• Pha 1 lít nhớt cho 25 lít xăng → tỷ lệ 25:1
• Pha 1 lít nhớt cho 40 lít xăng → tỷ lệ 40:1

6. Đảm bảo bôi trơn đầy đủ

Khi máy cưa hoạt động, xích quay quanh lam với tốc độ cao có thể lên đến 20–30 mét/giây, gây ra lực ma sát lớn. Nếu không có dầu bôi trơn, nhiệt độ tăng nhanh, làm xích giãn, lam cháy đen, máy ì và tốc độ cưa giảm mạnh.

Bạn có thể dễ dàng phát hiện khi hệ thống bôi trơn có vấn đề qua các dấu hiệu sau:

• Lam bị nóng, đổi màu nâu đen.
• Xích phát tiếng rít, ma sát lớn khi quay.
• Mùn gỗ bám khô, dính chặt quanh lam và xích.
• Khi cưa, xích bị khựng, không “ăn” gỗ ngọt như bình thường.
• Dầu trong bình vơi rất chậm hoặc gần như không hao sau thời gian sử dụng.

Khi thấy các dấu hiệu này, nên vệ sinh lam, xích và lỗ dầu ngay, hoặc thay bơm dầu nếu hư.

7. Cưa liên tục nhưng cần có nhịp nghỉ hợp lý

Thợ cưa chuyên nghiệp thường chia nhịp làm việc để máy có thời gian “hạ nhiệt” tự nhiên. Cụ thể: Cưa 15–20 phút, nên nghỉ 5–10 phút để động cơ nguội bớt. Trong thời gian nghỉ, tắt máy, để lam và xích thoáng khí, không nên dội nước hoặc rưới dầu lên lam vì thay đổi nhiệt độ đột ngột dễ làm cong lam hoặc nứt pít-tông. Cách làm này sẽ giúp:

• Giữ máy luôn hoạt động ở nhiệt độ ổn định,
• Duy trì tua máy mạnh, đều,
• Tốc độ cưa ổn định hơn trong cả buổi làm việc,
• Và tăng tuổi thọ máy gấp 2–3 lần so với việc cưa liên tục.

Để cưa nhanh, không cần máy mạnh nhất, mà cần người biết điều khiển đúng kỹ thuật. Khi bạn nắm được cách cưa nhanh bằng máy cưa xích, mọi khúc gỗ dù to hay nhỏ đều trở nên dễ dàng hơn. Hãy áp dụng ngay những mẹo trong bài để tối ưu tốc độ, tiết kiệm sức và giữ máy hoạt động ổn định, bền bỉ!